วัดชัยวัฒนาราม

วัดขัยวัฒนาราม มีหลักฐานปรากฏในพงศาวดารว่า สมเด็จพระเจ้าปราสาททองโปรดเกล้าฯให้สร้างวัดขึ้น ณ บริเวณบ้านเดิมของพระราชมารดา ซึ่งก็คือบ้านเดิมของพระองค์เองตามธรรมเนียมประเพณีการสร้างวัดของพระมหากษัตริย์กรุงศรีอยุธยา เป็นวัดฝ่ายอรัญวาสี มีประวัติเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์สำคัญๆเช่น เป็นวัดที่พระเจ้าปราสาททองสร้างเพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระราชมารดา และสันนิษฐานว่าเป็นวัดประจำรัชกาลด้วย ในรัชสมัยของพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศได้ใช้วัดนี้ในฐานะเป็นวัดฝ่ายอรัญวาสี สำหรับพระราชทานเพลิงศพของพระราชวงศ์และขุนนางชั้นสูง ในรัชสมัยของพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศวัดนี้ใช้เป็นที่ฝังพระศพของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์(เจ้าฟ้ากุ้ง) กวีเอกสมัยอยุธยาตอนปลาย ที่ถูกกล่าวโทษว่า เสด็จเข้ามาทำชู้กับเจ้าฟ้าสังวาลย์ในพระราชวังหลายครั้ง สืบสวนได้ความเป็นสัตย์จริง จึงลงพระราชอาญาเฆี่ยนทั้งสองพระองค์จนดับสูญแล้วนำศพไปฝังไว้ ณ วัดไชยวัฒนารามทั้งสองพระองค์
          วัดไชยวัฒนาราม ตั้งอยู่ที่ ต.บ้านป้อม อ.พระนครศรีอยุธยา ซึ่งก็ตั้งอยู่ริม แม่น้ำเจ้าพระยาทางฝั่งตะวันตกของเกาะเมือง เป็นวัดที่มีสถาปัตยกรรมการก่อสร้างไม่เหมือนวัดอื่นๆ ในอยุธยา เป็นแบบที่ได้รับการผสมผสานระหว่างสถาปัตยกรรมแบบขอมกับสถาปัตยกรรมแบบอยุธยา ให้เกิดเป็นรูปแบบที่เหมาะสมขึ้น ดังเห็นได้จากผังของวัดที่มีพระปรางค์ประธานอยู่ตรงกลาง มีปรางค์บริวารประจำมุมทั้งสี่ ล้อมด้วยระเบียงคดที่มีซุ้มประตูเป็นอาคารทรงปราสาท ทั้งแปดทิศ เรียกว่า “เมรุ” ที่มีรูปแบบทางสถาปัตยกรรมที่สร้างสรรค์ขึ้นในรัชกาลนี้ นับเป็นลักษณะเด่นเฉพาะอย่างหนึ่งของศิลปกรรมของอยุธยาตอนปลายอย่างชัดเจน และเนื่องจากกรมศิลปากรได้ดำเนินการบูรณะตลอดมาจนปัจจุบันนักท่องเที่ยวยังคงมองเห็นเค้าแห่งความสวยงามยิ่งใหญ่ตระการตา ซึ่งผู้ไปเยือนไม่ควรพลาด