วนอุทยานทุ่งบัวตอง

ดอกบัวตองเป็นดอกไม้ป่าชนิดหนึ่งที่ดอกจะมีสีเหลืองอร่ามเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นพืชในตระกูลทานตะวันขนาดเล็กมีถิ่นกำเนิดจากประเทศในแถบทวีปอเมริกากลางอย่างเม็กซิโกหากดูเผินๆอาจเข้าใจว่าเป็นทานตะวัน บางครั้งถูกเรียกว่า ทานตะวันป่า หรือทานตะวันดอก ขณะที่ทางเหนือเรียก บัวตอง  ดอกบัวตอง มีชื่อสามัญคือ Mexican Sunflower Weed ชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Tithonia diversifolia (Hemsl.) A. Gray. เป็นพืชในวงศ์ Composita หรือ Asteraceae และ Tribe-Heliantheae พบได้ในอเมริกากลางฮาวาย เม็กซิโก อินเดีย สุมาตรา และไทย เป็นไม้เนื้ออ่อน กิ่งเลื้อย สูง 3 เมตรหรือมากกว่า เปลือก ลำต้น กิ่ง สีน้ำตาล ใบเป็นรูปไข่ หรือมีแฉกตามขอบใบ 0-5 แฉกแต่ในเมืองไทยใบส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็น 4 แฉก ดอกเป็นแบบ head เส้นผ่านศูนย์กลางดอก5-10 เซนติเมตร (ในไทยกว้าง 10-15 เซนติเมตร) โดยทั่วไปจะมีกลีบสีเหลือง 12-14 กลีบ(ในไทยพบ 12-21 กลีบ) เกสรตัวผู้ ตัวเมีย อยู่ในดอกย่อยเดียวกันออกดอกระหว่างเดือนตุลาคม - เดือนธันวาคม  ขยายพันธุ์ โดยเมล็ดและต้นเลื้อยไปชอบขึ้นในพื้นที่ที่มีอากาศเย็นตามป่าเขาสูงทางตอนเหนือของประเทศไทยจะออกดอกสวยงามที่สุดบนยอดดอยที่สูงกว่า 800 เมตรขึ้นไปในจังหวัดแม่ฮ่องสอนจะมีมากที่บริเวณบ้านแม่เหาะ อำเภอแม่สะเรียง และดอยแม่อูคออำเภอขุนยวม โดยจะออกดอกในช่วงระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงต้นเดือนธันวาคมเท่านั้นซึ่งดอกบัวตองบนดอยแม่อูคอจะบานเหลืองอร่ามเต็มท้องทุ่งในพื้นที่เกือบ 1,000 ไร่ เมื่อถึงระยะที่ดอกบัวตองบาน ตามริมเส้นทางตลอดจนภูเขาที่สลับซับซ้อนกันอยู่นั้นจะเป็นสีเหลืองสว่างไสวไปด้วยสีของดอกบัวตองดูงดงามมากทางจังหวัดแม่ฮ่องสอนจึงได้จัดงานเทศกาลบัวตองบานขึ้นเพื่อเป็นการชมความงามของธรรมชาติ และชมวัฒนธรรมประเพณีของชาวไต และชาวไทยภูเขาโดยจะจัดที่บริเวณอำเภอขุนยวม ในงานมีการละเล่นและมหรสพทั้งของพื้นเมืองและร่วมสมัยมีการประกวดธิดาบัวตอง การแสดงศิลปวัฒนธรรมชาวไทยภูเขา การแสดงสินค้าพื้นเมืองการแข่งขันกีฬาชาวดอย ฯลฯ ตลอดจนนิทรรศการต่างๆและการนำเที่ยวชมดอกบัวตองบนดอยแม่อูคอ ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ อยู่ในเขตวนอุทยานทุ่งบัวตอง ในท้องที่ บ้านแม่อูคอหมู่ที่ 6 ตำบลแม่อูคอ อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอนอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่สุรินทร์ ตั้งอยู่บนภูเขาสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 1,600 เมตร มีทิวทัศน์สวยงามมองเห็นภูเขาสลับซับซ้อนคล้ายคลื่นในทะเลในบริเวณพื้นที่ของวนอุทยานฯจะมีป่าธรรมชาติและป่าสนปลูกขึ้นสลับกันกรมป่าไม้ได้ประกาศเป็นวนอุทยานเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2542

กิจกรรมที่น่าสนใจในทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ ชมความสวยงามของดอกบัวตอง ที่บานพร้อมกันเต็มพื้นที่เกือบพันไร่ เที่ยวชมงานเทศกาลทุ่งดอกบัวตอง ประมาณต้นเดือนพฤศจิกายน

สิ่งน่าสนใจอื่นๆในทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ น้ำตกแม่ยวมหลวง เป็นน้ำตกขนาดเล็ก อยู่ทางทิศใต้ของทุ่งบัวตองอยู่ห่างจากทุ่งบัวตอง 11 กิโลเมตร ห่างจากอำเภอขุนยวม 15 กิโลเมตร น้ำตกแม่สุรินทร์ อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติแม่สุรินทร์อยู่ทางทิศเหนือของทุ่งบัวตอง ห่างจากทุ่งบัวตอง 11 กิโลเมตร และห่างจากอำเภอขุนยวม37 กิโลเมตร โครงการอนุรักษ์กล้วยไม้รองเท้านารี อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของทุ่งบัวตองห่างจากทุ่งบัวตอง 6 กิโลเมตร ห่างจากอำเภอขุนยวม 32 กิโลเมตร

การเดินทางไปยังทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ ตั้งอยู่หมู่ที่ 6 ตำบลแม่อูคอ อำเภอขุนยวม ตามเส้นทางหมายเลข 108 (แม่ฮ่องสอน- ขุนยวม) ก่อนถึงตัวอำเภอประมาณ 1 กิโลเมตร มีทางแยกซ้ายตามทางหลวงสาย 1263 ไปประมาณ 12 กิโลเมตร แล้วแยกเข้า ทางสายบ้านนางิ้ว-บ้านหัวฮะ ไปอีก 14 กิโลเมตร จากอำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ตามทางหลวงหมายเลข 1263 (แม่แจ่ม-ขุนยวม)ถึงทางแยกเข้าบ้านนางิ้ว-บ้านหัวฮะ ระยะทาง 76 กิโลเมตร แล้วแยกเข้าไปอีก 14 กิโลเมตร

ช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการมาท่องเที่ยวทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ ในช่วงต้นเดือน พฤศจิกายน ถึงกลางเดือน ธ้นวาคม ทุกๆ ปี  บริเวณดอยแม่อูคอจะมีดอกบัวตองบาน เหลืองอร่ามทั่วบริเวณขุนเขา  อำเภอขุนยวมจะจัดเทศกาลให้นักท่องเที่ยวให้ชมตั้งแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน ถึง 10 ธันวาคม